Aktualności
Tworzenie kwestionariusza - o czym należy pamiętać? (część 2)
Kwestionariusz to narzędzie do zbierania informacji, zawierające zestaw pytań w formie papierowej lub elektronicznej. Jeśli chcemy przeprowadzić badania ankietowe, to właśnie odpowiednio przygotowany kwestionariusz może być jednym z kluczowych punktów – nasi ankietowani muszą dobrze zrozumieć, czego chcemy się od nich dowiedzieć, żeby zgodnie ze swoimi przekonaniami przekazać nam wszelkie informacje.
Na ten temat juz pisaliśmy. Poniżej zamieszczamy kolejne wskazówki.
Odpowiednia kolejność pytań
Podczas wypełniania ankiety, często zauważa się, że kolejność pytań jest przypadkowa lub nielogiczna, co utrudnia respondentowi odpowiedź na pytania. Poprzez umieszczenie trudniejszych pytania na początku ankiety, wywołujemy niechęć u respondenta do dalszego badania. Aby ułatwić osobom badanym wypełnianie kwestionariusza należy stosować się do poniższych zasad:
- Pierwsze pytania w ankiecie powinny być dla respondenta łatwe i wzbudzać jego zainteresowanie
- Zadajemy pytania od łatwiejszych do najbardziej skomplikowanych
- Pytania powinny potęgować zainteresowanie respondenta kolejnymi pytaniami
W kwestionariuszach nie powinno się umieszczać pytań niepotrzebnych, które nie przyczyniają się do rozwiązaniu żadnego problemu badawczego i wyciągnięcia odpowiednich wniosków.
Pytania filtrujące
Warto używać pytań filtrujących, które na wstępie wyłonią ważnych respondentów z punktu widzenia badania. Na przykład przed pytaniem: „Jak długo posiada Pan/Pani prawo jazdy?”, należy zapytać, czy w ogóle je ma. W takim wypadku osoby nieposiadające tego dokumentu zostaną skierowane do innego pytania. Pozwoli to na wyeliminowanie błędnych odpowiedzi lub niepełnych ankiet.
Zakres pytania
Poruszanie w jednym pytaniu kilku spraw może stanowić problem dla osoby badanej podczas udzielania odpowiedzi. Przykład: „Czy kosmetyki marki „X” są skuteczne i mają przyjemny zapach?" Nie wiadomo, czy osoba badana ma odpowiedzieć twierdząco czy przecząco na to pytanie, ponieważ musiałaby się odnieść do dwóch kwestii: skuteczności i przyjemnego zapachu. W tym przypadku należy skonstruować dwa osobne pytania.
Kłopotliwe pytania
W ankietach można spotkać się z pytaniami dotyczące drażliwych tematów, ale które mogą być istotne z punktu widzenia badań. Umieszczanie niezręcznych pytań, np. o zarobki w sposób bezpośredni, może spowodować, że badani nie będą chcieli na nie odpowiedzieć. W tym celu stosuje się tzw. pytania pośrednie, z których można uzyskać odpowiednie odpowiedzi. Innym sposobem na jest użycie przedziałów liczbowych, które pozwolą sklasyfikować danego respondenta bez konieczności ujawniania przez niego wrażliwych/prywatnych informacji.
Wąskie grono odbiorców
Ankieta, jeżeli ma być skuteczna, powinna być skierowana do określonej grupy docelowej. Warto się zastanowić, skąd pozyskać potencjalnych respondentów i jak do nich dotrzeć. Ankietę można wysyłać mailem, udostępnić na stronie internetowej lub na portalu społecznościowym. Najważniejsze, by trafiła do osób zainteresowanych, które udzielą cennych dla badającego informacji.
Prostota i czytelność – te cechy powinny charakteryzować ankietę, ponieważ powoduje to ułatwienie podczas jej wypełniania. Układ i prezentacja graficzna kwestionariusza mają ułatwić udzielanie odpowiedzi i zachęcić do udziału w niej.
Dobrym sposobem na sprawdzenie poprawności ankiety jest udostępnienie jej osobom niepowiązanym z przeprowadzonym badaniem i poproszenie ich o jej wypełnienie. Można uzyskać cenne uwagi i spostrzeżenia odnośnie treści jej pytań oraz estetyki i spójności. Cały kwestionariusz powinien być łatwym i prostym narzędziem, pozwalającym uzyskać odpowiedzi na problemy badawcze.
Tworząc kwestionariusz powinniśmy się zastanowić, jak będziemy odpowiedzi z kwestionariuszy interpretować oraz w jaki sposób zostaną one przedstawione. Wykonanie profesjonalnej analizy statystycznej będzie możliwe, jeśli kwestionariusz zostanie przygotowany prawidłowo. Jeśli masz w tym zakresie wątpliwości, skontaktuj się z nami.
