Aktualności

Zmienne zależne i niezależne a analizy statystyczne

Jedną z kwestii, nad którymi trzeba się zastanowić określając problematykę badawczą jest definicja zmiennych. Co ważne - musimy je zdefiniować w podziale na zależne i niezależne. Poniżej wyjaśniami, czym różnią się one między sobą, a także - dlaczego podział ten jest istotny.

Rozpocznijmy od przykładów:

Przykład 1: Mężczyźni różnią się od kobiet pod względem sprawności fizycznej.
Zmienną niezależną w opisywanym przypadku jest płeć, a sprawność fizyczna zmienną zależną.

Przykład 2: Wykształcenie wpływa na liczbę znanych języków obcych.
Zmienną niezależną w opisywanym przypadku jest wykształcenie, a znajomość języków obcych zmienną zależną.

Zmienna niezależna to ta, która charakteryzuje grupę objętą badaniem. Najczęściej zmienne niezależne mają charakter socjo-demograficzny, np. płeć, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania, stan cywilny. Pytania dotyczące tych kwestii zamieszcza się w metryczce (więcej o tym, jak skonstruować metryczkę przeczytacie tutaj i tutaj). Zmienne niezależne mogą też dotyczyć kwestii bliżej związanych z problematyką badawczą, np. okres chorowania na chorobę, czas, jaki minął od zabiegu.

Zmienne zależne z kolei to te, które badamy, mierzymy. Są to zmienne, których poziom chcemy określić, a także poznać jego związek ze zmiennymi niezależnymi. 

Przykład: badanie dotyczy jakości życia pacjentów chorujących na cukrzycę. Jakość życia, którą chcemy zbadać jest zmienną zależną. Zmiennymi niezależnymi natomiast będą te czynniki, w stosunku do których podejrzewamy, że warunkują poziom jakości życia. Może to być płeć, okres chorowania na cukrzycę, częstotliwość hospitalizacji, sytuacja rodzinna.

Odpowiednie zdefiniowanie zmiennych zależnych i niezależnych pozwala na wykonanie profesjonalnych analiz statystycznych. Co istotne, definiowanie zmiennych powinno być spójne z problematyką badawczą (więcej na ten temat przeczytasz tutaj). 

Jeśli macie jakiekolwiek pytania lub wątpliwości, chętnie oczywiście pomożemy.